Een beter begrip
van longkanker.
Een juist begrip van longkanker en de onderliggende oorzaak van de ziekte is van groot belang.
80% - 85%
van longkanker
gevallen zijn
NSCLC
Wat is niet-kleincellig longkanker?
Er zijn twee hoofdtypen longkanker: niet-kleincellig longkanker (NSCLC, vanuit het Engelse “non-small cell lung cancer”) en kleincellig longkanker (SCLC, vanuit het Engelse “small-cell lung cancer”). NSCLC komt het meeste voor. Ongeveer 8 van de 10 mensen (80-85%) met longkanker heeft NSCLC.
Bij NSCLC kunnen in de tumor verschillende, zogenoemde biomarkers worden gevonden. Deze biomarkers tonen de mutatietypen in de tumor en geven daarmee specifieke informatie over het type NSCLC. Die informatie is belangrijk bij het bepalen van de behandeling.
In sommige gevallen kan worden gekozen voor een doelgerichte therapie. Dit zijn behandelingen die specifiek aangrijpen op de mutatie in de tumor.
EGFR is een belangrijke biomarker voor NSCLC
EGFR staat voor epidermale groeifactorreceptor; een van de meest voorkomende mutatietypes bij longkanker. Het is belangrijk om te testen of uw kanker EGFR-positief is, zodat de dokter uw behandelopties kan bepalen. Klik hier voor meer informatie.
Stadia van NSCLC
De arts zal onderzoeken in welke mate de ziekte zich in het lichaam heeft verspreid: wat is het stadium van de longkanker? Stadia van longkanker kunnen worden uitgedrukt in Romeinse cijfers (bijvoorbeeld stadium IV) of Arabische cijfers (bijvoorbeeld stadium 4). Soms worden stadia weergegeven door een combinatie van cijfers en letters (bijvoorbeeld stadium IIA of stadium 2A) om het stadium nog nauwkeuriger weer te geven. Het is belangrijk om het stadium van de ziekte goed te begrijpen, dus aarzel niet om vragen te stellen aan de arts.
0
Stadium 0
Abnormale cellen zijn aanwezig maar, deze zijn niet uitgezaaid naar nabijgelegen weefsels.
1
Stadium 1
De kanker bevindt zich alleen in de longen en is niet uitgezaaid naar lymfeklieren. De tumor is niet groter dan enkele centimeters.
2
Stadium 2
De kanker bevindt zich in de longen en is mogelijk uitgezaaid naar nabijgelegen lymfeklieren in dezelfde long.
Stadium 2 heeft twee subtypen:
Stadium 2A/IIA: De kanker is niet uitgezaaid naar nabijgelegen lymfeklieren.
Stadium 2B/IIB: De kanker is mogelijk uitgezaaid naar nabijgelegen lymfeklieren.
3
Stadium 3
De kanker bevindt zich in de longen en is mogelijk uitgezaaid naar de lymfeklieren. Er kunnen nu afzonderlijke tumoren aanwezig zijn in dezelfde long.
Stadium 3 heeft drie subtypen:
Stadium 3A/IIIA: De kanker is mogelijk uitgezaaid naar lymfeklieren in dezelfde long, in de ruimte tussen de twee longen, naar het hart, of naar ander nabijgelegen organen.
Stadium 3B/IIIB: De kanker is mogelijk uitgezaaid naar lymfeklieren nabij het sleutelbeen aan de linker of rechter zijde van de borst, in de ruimte tussen de twee longen, naar het hart, of naar ander nabijgelegen organen.
Stadium 3C/IIIC: De kanker is mogelijk uitgezaaid naar lymfeklieren nabij het sleutelbeen aan de linker of rechter zijde van de borst, naar de borstwand, naar de weefsels aan de binnenkant van de borstwand, of naar het gebied rondom het hart.
4
Stadium 4
De kanker is uitgezaaid naar beide longen, naar het vocht in het gebied rondom de longen of het hart, of naar andere verder afgelegen organen.
Stadium 4 heeft twee subtypen:
Stadium 4A/IVA: De kanker is mogelijk uitgezaaid naar verder afgelegen delen van het lichaam met een enkele tumor.
Stadium 4B/IVB: De kanker is mogelijk uitgezaaid naar verder afgelegen delen van het lichaam met meerdere tumoren.
Wat zijn biomarkers en wat is biomarkertesten?
Biomarkers bij niet-kleincellig longkanker (NSCLC) kunnen moleculen aan het oppervlak van cellen of specifieke afwijkingen in het DNA van de cellen zijn. Meestal heeft een biomarker een functie in het gedrag van een cel, zoals celgroei, celdeling of celdood.
Biomarkers geven gedetailleerde informatie over de tumor en kunnen helpen voorspellen of de tumor mogelijk zal reageren op eventuele behandeling.
Het opsporen van biomarkers kent vele benamingen. Enkele van de meest voorkomende zijn: mutatietesten, genetische testen, moleculaire testen en genomische testen. De uitslag van een biomarker-bepaling kan informatie geven over de oorzaak van de groei en verspreiding van het type longkanker. Als een EGFR-mutatie (in het DNA van een cel) de longkanker aanstuurt, dan kan de tumor mogelijk doelgericht worden behandeld met medicijnen die zich specifiek op deze mutatie richten.
Hoe wordt getest op biomarkers?
Om de aanwezigheid van een biomarker op de tumor te kunnen bepalen, dient er een tumorbiopt, ook wel aangeduid als weefselbiopt, te worden afgenomen. Soms zal de arts een bloedtest doen. Meestal wordt dit gedaan wanneer de tumor niet of moeilijk te bereiken is voor een biopsie. De arts zal adviseren wat geschikt is.
Hoe snel zijn testresultaten beschikbaar?
Het kan enkele weken duren voordat de resultaten van de biomarker-bepaling bekend is, en het is mogelijk dat niet alle resultaten in één keer terugkomen. Een volledige diagnose houdt rekening met alle resultaten van het testen van biomarkers. Dit kan doorslaggevend zijn bij het bepalen welke behandelingsopties geschikt zijn voor het specifieke type longkanker.
Biomarkers testen kan uw arts helpen de juiste behandelingoptie voor u te vinden.
Ongeveer
1 op 10
mensen met NSCLC
test positief op de
EGFR-Biomarker*
*Kuijpers C.C.H.J. et al 2018 Ned Tijdschr Geneesk.
De meest voorkomende biomarkers bij NSCLC
Er zijn veel verschillende biomarkers bij NSCLC, maar sommige komen vaker voor dan andere. De arts kan op veel biomarkers tegelijkertijd testen, of op één of meer van de meest voorkomende NSCLC-biomarkers.
Epidermale groeifactorreceptor (EGFR) is een veel voorkomende NSCLC-biomarker. EGFR helpt normale en gezonde cellen te groeien en te delen. Echter, op het oppervlak van bepaalde kankercellen kan EGFR veranderd zijn door mutaties in het DNA. Hierdoor worden er continue groei-signalen aan de kankercel doorgegeven die ervoor zorgen dat de kanker verder groeit en zich verspreidt. Er zijn doelgerichte therapieën die deze signalen kunnen blokkeren en helpen voorkomen dat deze kankercellen (verder) groeien of zich verspreiden.
Waarom is het cruciaal om
het type longkanker te bepalen?
Wanneer op basis van de biomarker-bepalingen bekend is om welk type longkanker het gaat, bespreekt de arts de verschillende behandelopties waarvan bewezen is dat deze helpen om te voorkomen dat de kanker groeit of zich (verder) verspreidt.
Als in de tumor bepaalde afwijkingen in EGFR aanwezig zijn (de tumor is EGFR-positief), dan kan behandeling met een EGFR-tyrosinekinase-remmer (TKI) worden overwogen. Een TKI is een doelgerichte therapie.
Longkanker behandeling checklist
Het is belangrijk om de volgende drie stappen te nemen voorafgaand aan behandeling:
1
Bespreek met uw arts de mogelijkheden om te testen op biomarkers zoals EGFR, en maak een afspraak om de resultaten met de arts te bespreken.
2
Bespreek de testresultaten met de arts, zodat u weet wat de groei en verspreiding van de longkanker kan veroorzaken.
3
Kies een behandeling met de arts waarbij de testresultaten van uw biomarkers zijn meegewogen.
Meer informatie over longkanker(mutaties)
Heb je longkanker of ben je een naaste van iemand met longkanker? Ben je op zoek naar betrouwbare informatie over longkanker of lotgenoten die je begrijpen? Longkanker Nederland ondersteunt je graag bij je zoektocht en komt op voor jouw belangen.
Meer informatie op: www.longkankernederland.nl
